Badania środowiskowe. Jakich kwestii dotyczą?

Współczesna cywilizacja rozwinęła niezwykłe technologie, które znacznie ułatwiają nam wszystkie dziedziny życia od budownictwa po medycynę. Niestety, wiele z nich wymaga zastosowania specyficznych, nienaturalnych dla człowieka warunków środowiskowych. Maszyny wykorzystywane w zakładach produkcyjnych wydają dźwięki o natężeniu niespotykanym w naturze. Bardzo niska lub bardzo wysoka temperatura, wilgoć, obecność toksycznych związków chemicznych w powietrzu – to warunki, które mogą być niebezpieczne dla człowieka i przyczyniać się do rozwoju tzw. chorób zawodowych.

Aby sprawdzić poziom natężenia szkodliwych czynników, konieczne jest przeprowadzenie badań środowiskowych przez uprawnioną do tego firmę. Jest to obowiązek pracodawcy, wyniki badań są sprawdzane przez Sanepid i Państwową Inspekcję Pracy podczas rutynowych kontroli. Oznaczenie poziomu szkodliwych czynników pozwala wdrożyć odpowiednie procedury i środki ochronne.

Jakie czynniki środowiskowe mogą być szkodliwe?

Nie tylko w zakładach pracy, ale we wszystkich miejscach, gdzie zachodzi podejrzenie, że czynniki biologiczne, chemiczne lub fizyczne mogą być niebezpieczne dla ludzkiego zdrowia, czyli na ulicach miast, w pobliżu lotnisk i fabryk, wykonuje się badania środowiskowe. Dotyczą one najczęściej takich czynników, jak:

• hałas – intensywne drgania akustyczne, które są nie tylko nieprzyjemne, drażniące dla ludzkiego ucha, ale również niebezpieczne. Długotrwały hałas powoduje stres, podwyższenie ciśnienia i zaburzenia hormonalne. Może prowadzić chorób układu słuchu. Przepisy dokładnie regulują dopuszczalne normy hałasu w konkretnych miejscach. Pomiary emisji hałasu i drgań akustycznych pozwalają lepiej zaplanować przestrzeń pod względem architektonicznym i urbanistycznym oraz dobrać odpowiednie środki ochronne, na przykład ekrany akustyczne;
• zanieczyszczenie powietrza (zapylenie) – obecność substancji szkodliwych w powietrzu, często pojawiające się w dużych miastach i niektórych zakładach pracy, a także w ich pobliżu. Może powodować różne dolegliwości i choroby. Najczęściej pojawiają się kłopoty z oddychaniem, astma, nowotwory płuc;
• substancje toksyczne – pomiar stężenia związków niebezpiecznych najczęściej wykonuje się na terenie zakładów produkcyjnych, gdzie używa się ich w procesie produkcji.

Bardzo ważnym badaniem, które przeprowadza się w pobliżu stacji transformatorowych, stacji telefonii komórkowej, linii przesyłowych i innych urządzeń elektrycznych jest badanie natężenia pola elektromagnetycznego. Przedmiotem badań środowiskowych jest również oświetlenie w miejscach pracy. Zbyt mocne, zbyt słabe lub niewłaściwe oświetlenie może być przyczyną problemów z oczami u pracowników. Badana jest także wentylacja (jej wydajność i głośność pracy) oraz mikroklimat w pomieszczeniach, czyli temperatura i wilgotność, a czasem także ciśnienie. Oznaczenie tych wartości jest pomocne przy planowaniu instalacji wentylacyjno-klimatyzacyjnej.

.